W niniejszym artykule wyjaśniamy, od kiedy obowiązuje GTU i JPK w polskim systemie podatkowym, przedstawiamy kluczowe terminy i praktyczne informacje, a także zwracamy uwagę na konsekwencje dla przedsiębiorców.
Czym są oznaczenia GTU i struktura JPK?
GTU to zestaw 13 kodów służących do kwalifikacji transakcji towarów i usług w zakresie VAT.
JPK, czyli Jednolity Plik Kontrolny, to elektroniczna forma dokumentów księgowych przesyłana organom podatkowym.
W dialogu przedsiębiorca pyta: „Dlaczego mam stosować kod GTU?”, a doradca odpowiada: „Aby uszczelnić rozliczenia VAT i uniknąć sankcji”.
Geneza wprowadzenia GTU i JPK
Obowiązek raportowania transakcji w formie JPK wprowadzono w 2018 roku, początkowo dla dużych przedsiębiorstw.
Z kolei ograniczenia związane z GTU zostały nałożone przez Ministerstwo Finansów od października 2020 roku.
Celem obu rozwiązań było przyspieszenie kontroli podatkowej i poprawa transparentności w polskim systemie podatkowym.
Od kiedy obowiązuje GTU w praktyce?
Przedsiębiorcy od 1 października 2020 roku muszą przypisywać odpowiednie kody GTU do dokumentów sprzedaży VAT.
Brak lub błędne oznaczenie może prowadzić do odrzucenia pliku lub nałożenia kar administracyjnych.
W rozmowie ekspert tłumaczy: „Poprawne GTU to pewność, że Twoje rozliczenia będą zgodne z oczekiwaniami fiskusa”.
Od kiedy obowiązuje JPK w praktyce?
Od 1 lipca 2018 roku duże podmioty raportowały JPK_VAT co miesiąc.
Od 1 października 2020 roku obowiązek ten objął wszystkich czynnych podatników VAT.
Osobny plik z danymi faktur kosztowych (JPK_FA) zaczęto wprowadzać etapami od 2022 roku.
Wpływ GTU i JPK na prowadzenie dokumentacji
Stosowanie GTU i przesyłanie JPK wymaga dostosowania systemów finansowo-księgowych.
Firmy muszą na bieżąco aktualizować katalogi towarów i usług oraz przeszkolonych pracowników.
W dialogu księgowa informuje właściciela: „Bez automatyzacji nadal narażamy się na błędy i kary”.
Podsumowanie
GTU i JPK stanowią integralną część polskiego systemu podatkowego od października 2020 roku.
Przestrzeganie nowych obowiązków zapewnia poprawność rozliczeń VAT i zmniejsza ryzyko kontroli.
Dobre przygotowanie procesów księgowych to klucz do zgodności z wymogami fiskusa.

Fotolinea.pl to nowoczesny portal informacyjny działający pod hasłem „Wyraźna linia Twoich zainteresowań”. Dostarczamy rzetelne i inspirujące treści z różnych dziedzin życia, łącząc profesjonalizm z praktyczną wiedzą. Nasz zespół ekspertów każdego dnia pracuje nad tym, by zapewnić czytelnikom wartościowe materiały wspierające ich rozwój osobisty i zawodowy.